Statamic als content management systeem

Jarenlang heb ik mij bezig gehouden met Wordpress als back-end voor mijn eigen website. Ik leerde een aantal jaar geleden hoe je gebruik maakte van de Wordpress template hiërarchieën en hoe je zelf themes daarmee opbouwde. Natuurlijk kon je online ook toen al themes downloaden en installeren, echter is het zelf opbouwen misschien net zo eenvoudig. Hoewel je met en standaard theme misschien sneller onderweg bent, viel het me altijd zwaar als er maatwerk toegevoegd moest worden.

Ook qua veiligheid werden Wordpress websites vaak op de proef gesteld. Doordat een aanzienlijk percentage van de websites die momenteel online staan gebruik maken van Wordpress zijn die websites voor hackers een gemakkelijk doelwit. Als een website ten prooi gevallen was aan een Russisch netwerk van bots kon ik uren bezig zijn om de schade te herstellen.

Maatwerk én content beheren

Onze opdrachtgevers bleken toch opzoek naar een manier om de inhoud van hun website zelf te beheren maar begrepen de weerstand die wij als technische partij begonnen te ontwikkelen tegen Wordpress. We hebben ooit nog een experiment gehad waarin we Wordpress ontmantelden en enkel gebruikten om content te beheren, die we vervolgens toonden op een website die op het Laravel framework draaide. Achteraf hebben we de digitale variant van het monster van Frankenstein gecreëerd.

Statamic

De oplossing vonden we in Statamic: een open source, betaald, flatfile content management system. Er zijn natuurlijk meerdere aanbieders van moderne cms'en, maar het gegeven dat Statamic gebouwd was op het Laravel php-framework was voor ons doorslaggevend in de keuze. We konden met onze ervaring van Laravel gemakkelijk uitbreidingen bouwen op het basissysteem. Een ander groot voordeel aan Statamic is dat het een file-based opslag gebruikt. In de meeste CMS'en wordt de data opgeslagen in een database waarbij wijzigen moeilijker terug te vinden (of soms zelfs terug te draaien) zijn. De inhoud van pagina's wordt binnen Statamic opgeslagen in kleine bestandjes op de server. Hierdoor vallen ze ook direct onder het versiebeheer en kunnen we gemakkelijk wijzigingen terugvinden. Van deze data wordt altijd een versie opgeslagen op een externe server waardoor we kunnen garanderen dat data nooit verloren gaat.

Statamic biedt 'vanuit de doos' ondersteuning om de content naar eigen wens te structureren. We kunnen verschillende collecties aanmaken, met elk eigen invoervelden en templates. Denk bij een collectie aan een groep items van hetzelfde type. Een collectie kan bijvoorbeeld 'vacatures' zijn met daarbinnen de huidige vacatures. Zo kunnen we ook collecties aanmaken voor bijvoorbeeld medewerkers, blogartikelen, bedrijfslocaties, enz. enz. Het staat ons compleet vrij om werkelijk elke structuur op te bouwen die we nodig denken te hebben binnen een website. Hiermee maakt Statamic zichzelf uitermate geschikt als CMS voor maatwerk websites.

Statamic 3

De makers van Statamic lanceerden Statamic 3 in september 2020. In de nieuwste versie werd het gehele systeem binnenstebuiten gedraaid. Waar de tweede versie draaide op een basis van Laravel, is Statamic nu beschikbaar als package bovenop Laravel. Dat wil dus zeggen dat we Statamic met enkele muisklikken en regels code in elk bestaand Laravel product kunnen implementeren. Deze shift in aanpak zorgt ervoor dat we nog veel directer gebruik kunnen maken van de voordelen van beide systemen.

Veilig en stabiel

Net als bijvoorbeeld Wordpress is Statamic een open source project. Hoewel er slechts enkele ontwikkelaars verantwoordelijk zijn voor de functies binnen het platform, kan iedere ontwikkelaar aanpassingen voorstellen en toevoegen in het project. Dit zorgt ervoor dat Statamic een veilig en stabiel platform is. Statamic heeft, net als Laravel, een grote community van ervaren ontwikkelaars die bugs en veiligheids-issues opsporen en oplossen.

Headless

Headless is niet enkel een mooie hippe term binnen de CMS-wereld; het staat voor de workflow waarin we een CMS alleen gebruiken om content te genereren en beheren. Content zonder website. Denk bijvoorbeeld aan content die in op een mobiele app ingeladen wordt of aan content die via een API beschikbaar gesteld wordt aan andere (externe) platformen. Ook daarvoor is Statamic bijzonder goed in te zetten. We gebruiken Statamic bijvoorbeeld in een project om de inhoud van een externe webshop (via een ander platform) te beheren. Zelf gebruik ik het om deze blog-artikelen op mijn eigen website in te laden.

Conclusie

Voor ons is er geen weg terug naar het 'goede oude' Wordpress-tijdperk. We hebben veel te danken aan de vrijheid die het platform ons bracht maar moeten gelukkig concluderen dat Statamic ons nog meer vrijheid, voordelen en structuur brengt. Het enige dat ik nog graag met Wordpress doe, is het ombouwen in Statamic.